Foliküler Dermatit Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tanısı ve Tedavisi

Foliküler dermatit, keratosis pilaris ve tavuk derisi hastalığı adlarıyla da bilinir. Her yaştan insanda ortaya çıkabilir. Fakat çocukluk çağında daha sık rastlanır. Bazı hastalarda 30 yaşına gelmeden iyileştiği görülmüştür. Erkeklerde daha sık ortaya çıkar.

Deri üzerinde çok küçük kabarcıklar, pütürler şeklinde oluşur. Genetik olarak aktarılan bu sorun yaygın görülse de günlük hayatı ve genel sağlığı kötü etkilemediği için pek bilinmez. Hastalar çoğu zaman doktora gitmeye gerek görmediği için yaygınlığı tam olarak bilinmez. Diğer egzama türlerine göre daha az kaşıntıya neden olur, bazı hastalarda kaşıntı yaşanmaz. Fakat pütürlerin üzeri kaşındıkça cilt tahrip edilmiş olur ve küçük yaralar oluşur. Bazı hastalarda bunun sonucunda yaralar enfeksiyon kapar.

Foliküler dermatit nadir görülen bir dermatit türüdür.

Foliküler dermatit daha çok kolların omuzlara yakın kısmında ve bacakların üst taraflarında oluşur. Bazı hastalarda yüz, sırt, kalçalar, eller ve bacaklar bu durumdan etkilenir. Yüzde oluştuğu zaman sivilce sorunu ile karıştırılabilir. Fakat hastalık tüy olmayan avuç içi ve ayak tabanı gibi bölgelerde görülmez. Çünkü hastalık kıl kökleri ve derinin dermis tabakası ile ilgili bir sorundur.

Foliküler Dermatit Nedenleri

Foliküler egzama genetik olarak aktarılan bir sorundur. Tam olarak nedeni bugün bilinmese de temel olarak kıl foliküllerindeki biriktirme sorunundan kaynaklanır ve tahrişe neden olur. Hamilelik dönemlerinde, şeker hastalığı olanlarda ve alerjik bünyelerde daha sık rastlanır. Astım, saman nezlesi ve alerjisi olan kişilerde ortaya çıkma ihtimali daha fazladır.

Hastalığı etkilediği düşünülen diğer etkenler de aşırı stres, dengesiz ve sağlıksız beslenme düzeni, hormonal dengesizlikler, bazı besinler, çeşitli hastalıklar ve hava değişiklikleri olarak sıralanabilir. Kadınlarda görülen foliküler dermatitin regl dönemlerinde arttığı gözlenmiştir. Bu durumun hormonlarla alakalı olduğu düşülmektedir. Havadaki nem değişmeleri de hastalığı tetikleyen durumlar arasındadır. Soğuk ve nemsiz havalarda artma ihtimali vardır. Güneş ışığı ve nemli havalar ise belirtilerin azalmasını sağlar.

Foliküler Dermatit Belirtileri

Foliküler dermatit kıl köklerinin çevresinde ortaya çıkar. Etkilediği bölgelerde çok küçük kabarcıklar ve pütürler oluşturur. Bunlar genellikle kum tanesi boyutunda gelişir. Bazı hastalarda kabarcıklar kırmızı, iltihaplı olabilirken bazılarında ise ten renginde pütürler olarak görülür. Kabarcıklar çoğunlukla kolların ve bacakların üst kısımlarda ortaya çıkar. Bazı hastalarda sırt, gövde, yüz gibi alanlarda da ortaya çıkabilir.

Foliküler dermatit ile ilişkili görsel.

Hastalık diğer egzama türleri gibi etkilediği alanda cilt kuruluğuna neden olabilir. Böyle durumlarda kaşıntılar başlar. Kabarcıklar kaşındıklarında cilt tahriş edilir ve bölgede küçük yaralar oluşabilir. Bu yaraların iltihap kapma ihtimali vardır. Belirtilerin şiddeti hastalığı tetikleyen unsurlara maruz kalındıkça artar.

Foliküler Dermatit Tanısı Nasıl Konur?

Foliküler dermatit tanısı dermatoloğun gerçekleştireceği fiziki muayene ile konulur. Doktor belirtileri, cildin durumunu ve hastalık öyküsünü değerlendirerek teşhisi koyabilir. Çoğunlukla başka testlere gerek kalmaz. Fakat bazı durumlarda dermoskopiye ihtiyaç duyulabilir. Dermoskopi deri yüzeyinin mikroskop ile incelendiği bir yöntemdir.

Foliküler Dermatit Tedavisi

Foliküler dermatit tedavisi genellikle hastalığın oluşturduğu görsel durumun önüne geçmeye yönelik yapılır. Hastalığın genel sağlığa bir zararı yoktur. Fakat kaşınma, iltihap gibi sorunlar baş gösterdiğinde bunlara yönelik tedaviler uygulanır. Ayrıca hasta görsel açıdan rahatsızsa tedavi olmak isteyebilir. Fakat hastalık bir süre sonra tekrar ortaya çıkabilir.

Bölgede kaşınma sonucu oluşan yaralar iltihap kaptıysa antibiyotik tedavisi uygulanabilir. Bunun tedavisinde soyucu etkisi olan asitleri içeren kremler de kullanılabilir. Kaşınma sorunu daha çok bölgede derinin nemini kaybederek kuruması sonucu oluşur. Diğer egzama türlerinde olduğu gibi bu türde de bölgenin gün içinde nemli tutulması kaşıntıyı geçirmeye yardımcı olur. Daha çok cildin bariyerine zarar vermeyecek ve onu desteleyecek içerikteki nemlendiriciler tercih edilir. 

Foliküler dermatit ile ilgili görseli inceleyiniz.

Ayrıca kullanılan ürünün içeriğinde cildi tahriş edecek herhangi bir içeriğin de olmamasına özen gösterilir. Nemlendiricilerin parfümsüz olması bu hastalık için önemlidir. Hastalığın tedavisinde sıklıkla salisilik asit, laktik asit, retinoid, glikolik asit, D vitamini içeren krem ve losyonlar önerilir. Fakat iyileşme biraz zaman alır. Diğer yandan karbondioksit lazer ve YAG lazer teknolojileri de iyileşmede oldukça etkilidir. Seanslar halinde uygulanan lazer yöntemleri ile foliküler dermatit iyileştirilebilir.

Tüm tedavilerin yanı sıra hastalığı tetikleyen unsurlardan uzak durmak da her zaman gereklidir. Mevsim değişikliklerinde tekrar şiddetlenme olmaması için bölgenin nemlendirilmesine dikkat etmek önem taşır. Kıyafet kumaşlarının cildi tahriş etmemesine, stresten uzak durmaya, düzenli ve dengeli beslenmeye ve alerjik unsurlardan uzak durmaya özen göstermek faydalı olur.