Dermatitis Herpetiformis Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tanısı ve Tedavisi

Dermatitis herpetiformis, Duhring hastalığı adıyla da bilinir. Glüten adı verilen proteine karşı bazı kişilerin vücudunda oluşan bir tepkidir. Glüten esnek yapılı protein grubudur. Buğday, çavdar, arpa ve yulaf gibi besinlerin içinde bulunur. Bu besinler tüketildiğinde duyarlılığı olan kişilerin cilt yüzeyinde kabarcıklar oluşur. Bunlar içi su dolu kızarıklıklar olarak ortaya çıkar. Uzun süreli ve tekrar edebilen bir hastalıktır. Bağışıklık sisteminin glüten duyarlılığı nedeniyle kişinin kendi dokularına saldırmasıyla gelişir.

Dermatitis herpetiformis ile ilişkili görsel.

Hastalık kalıtımsal yatkınlıkla ilişkili olsa da her zaman anne ve babadan çocuğa aktarılmaz. Fakat ailesinde dermatitis herpetiformis ve çölyak hastalığı olanlarda görülme olasılığı daha yüksektir. Çölyak hastalığı da glütene karşı fazla duyarlılık sonucu oluşan bir bağırsak hastalığıdır. Dermatitis herpetiformis her yaşta ortaya çıkabilir. Fakat 20 ile 40 yaş arasında daha sık görülür. Çocukluk çağında da ortaya çıkma ihtimali vardır.

Hastalığın belirtileri ilk fark edildiğinde bir dermatoloğa başvurmak önemlidir. Çünkü glüten duyarlılığı beraberinde başka hastalıklar da getirebilir. Erken teşhis edilip müdahale edildiğinde sorun büyümeden kontrol altına almak mümkün olur.

Dermatitis Herpetiformis Nedenleri

Dermatitis herpetiformis glüten duyarlılığına genetik olarak yatkın olmak sonucu ortaya çıkar. Fakat ebeveynlerde glüten duyarlılığının olması çocukta kesinlikle da olacağı anlamına gelmez. Bu duyarlılık sonucu bağırsaklarda oluşan sorunlar çölyak, ciltte oluşan sorunlar dermatitis herpetiformis hastalığına neden olur. 

Dermatiti herpetiformis ile ilişkili görsel.

Gluten proteini başta buğday olmak üzere bulgur, yulaf, çavdar, kaymak, krema, ketçap gibi birçok besinde bulunur. Bu besinler duyarlılığı olan kişi tarafından tüketildiğinde dermatitis herpetiformisa yol açabilir.

Dermatitis Herpetiformis Belirtileri

Hastalığın ortaya ilk çıkan belirtisi şiddetli kaşıntı hissidir. Genellikle etkilenen bölgede batma ile beraber görülür. Günün geç saatlerinde alevlendiği için uyku bozukluklarına neden olabilir. Bölgenin kaşınarak tahriş edilmesinden sonra cilt yüzeyinde küçük kabartılar meydana gelir. Bunların içi su dolu olur ve beraberinde daha küçük, kızarık ve yakın yakına konumlanmış kabarcıklar oluşur. Bu oluşumların üzeri kaşındığında yaralar oluşabilir ve zamanla bölgenin enfeksiyon kapma ihtimali artar.

Kaşıntı ve kabarcıkların oluştuğu alanlar genellikle diz ve dirsek eklemlerinin üzeri, kalçalar, omuzların arka kısmı olur. Bu alanlarda çoğu zaman karşılıklı olarak meydana gelir, yani iki dirsekte birden, iki dizde birden oluşabilir. Fakat bunlar dışındaki alanlar da ortaya çıkabilir. Az görülse de ağız içinde çıkma ihtimali de vardır.

Belirtiler ortalama bir hafta şiddetli seyreder. Ardından kabarcıkların söndüğü ve kaşıntının azaldığı görülür. Fakat hastalık çoğu zaman tekrar eder.

Dermatitis Herpetiformisin Tanısı Nasıl Konulur?

Dermatitis herpetiformis tanısı konurken öncelikle bir dermatoloğun muayenesine ihtiyaç duyulur. Doktor cilt yüzeyini, hastalık öyküsünü ve belirtileri değerlendirir. Genellikle deri biyopsisine ihtiyaç duyulur. Biyopsi sorunlu bölgeden küçük bir parça alınarak yapılır. İşlem sırasında hastanın acı hissetmemesi için alan bölgesel olarak uyuşturulur. 

Herpetiformik egzama nedir ile ilişkili görsel.

Ardından alınan örnek incelenerek kesin tanı konulur. Hastalık teşhis edildikten sonra glütenin neden olabileceği diğer bir hastalık olan çölyak hastalığının hastada olup olmadığı araştırılabilir.

Dermatitis Herpetiformis Tedavisi

Dermatitis herpetiformis hastalığı uzun süreli bir hastalıktır ve hasta glüten aldığında tekrar eder. Bu yüzden tedavisinde ilaç tedavisi ve diyet olarak iki yöntem kullanılır. İlaç tedavisi hastalığın belirtilerini ortadan kaldırmada hızlı etki gösteren Dapson isimli ilaç önerilir. Dapson, temelde bakterilere karşı üretilmiştir fakat bu hastalığın tedavisinde de etkili olduğu görülmüştür. Hastanın genel sağlık durumu ilaç için uygunsa reçete edilir. Birkaç gün içinde şiddetli kaşınmalarda belirgin azalma görülür. Alınan doz hastanın ihtiyacına göre belirlenir. Dapson ilacı kullanamayan hastalar etkinliği daha az olan başka ilaçlar kullanır. İlaç tedavisi ile birlikte glütensiz diyet de başlatılır. Diyet hastalar için ömür boyu devam etmesi gereken bir durumdur. Vücuda tekrar glüten alındığında belirtiler tekrar baş gösterir. Diyet, ilaç tedavisi olmadan uygulandığında derideki sorunlar daha yavaş geçer. Bu yüzden genellikle birlikte başlatılır. Diyet gerektiği gibi bir süre uygulandıktan sonra ilaç azaltılır ya da bıraktırılır. Tedavinin bazı yan etkileri olduğu için ve bunların yanında yaygın olarak başka hastalıklar da görüldüğü için hastanın belirli aralıklarla doktora görünmesi gerekir. Dapson ilacı kansızlık, karaciğer ve kas sorunlarına yol açabilir.